Column: Bejaardentehuizen zijn zó 2030

Elke week bij de huisarts

Omdat ze veel alleen is en weinig afleiding heeft, wordt ze vaak gek van haar eigen gedachten. Ze zit iedere week bij de huisarts voor mentale en fysieke klachten, eigenlijk alleen maar omdat ze zo eenzaam is. Als ze zich paniekerig voelt, belt ze haar dochter.  

Haar dochter heeft het er moeilijk mee. Ze werkt in de thuiszorg en is daarnaast mantelzorger. Dat is een drukke en zeer belastende combinatie. Na een hele dag optrekken met oude mensen gaat ze ’s avonds weer naar haar moeder. Haar leven staat alleen nog maar in het teken van zorgen. Het brak haar op en ze werd ziek. Uiteindelijk besloot ze haar carrière in de zorg op te geven. Inmiddels heeft ze een baan buiten de zorg. 

Van kwaad tot erger

Toosje en haar dochter; twee mensen die lijden onder het zorgsysteem anno 2024. Ik hoor het vaker in mijn omgeving, veel leeftijdsgenoten zijn mantelzorger. Het is een taak die voor mensen met een reguliere baan op zich prima te combineren is; je kunt schuiven met je kantooruren of een keer tijdens een werkdag langsgaan, zonder dat het meteen invloed heeft op je salaris. Maar mensen die in de zorg werken krijgen vaak alleen betaald voor de uren zorg die ze achter de voordeur leveren. Als zij moeten mantelzorgen heeft dat vaak tot gevolg dat zij minder moeten gaan werken. Of ze raken overbelast, waardoor het ziekteverzuim in de zorg hoger wordt. Daarmee stijgen de kosten voor de organisatie en dan moet je weer in onderhandeling over de tarieven. Wat er dan gebeurt: personeel moet meer doen in minder uren en dat verhoogt de druk. Dit kan niet eeuwig zo doorgaan. Het zorgsysteem is een failliet systeem.

Onrealistisch en gevaarlijke situaties

Vaak hoor je zeggen dat bejaardentehuizen geen optie meer zijn. Dat het iets is van vroeger en we niet terug kunnen naar die tijd. Maar ik vraag me af: waarom eigenlijk niet? Er wordt gezegd dat mensen langer thuis willen blijven wonen, maar ten koste van wat? Kunnen we hier niet op een andere manier naar kijken?

Ander voorbeeld: Coby is de moeder van een vriend. Zij is pas opgenomen in een verzorgingshuis. Toen ik vroeg hoe het met haar ging zei hij: “Verschrikkelijk. Als ik daar kom, kleedt ze zich steeds uit. Ze is totaal in de war.

Coby heeft een ZZP5. Mensen met deze indicatie moeten zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Hoe is dit in godsnaam mogelijk? Dat begrijp ik niet. Het is onrealistisch en gevaarlijk. Bovendien: de stress die het naasten oplevert als je moeder zich aan de lopende band uitkleedt of misschien wegloopt is enorm zwaar.

Ontlast en ontzorgd 

Toosje is inmiddels verhuisd naar een aanleunwoning. Ze woont nu tussen bekenden en leeft helemaal op. Ze heeft geen klachten meer, want ze doet weer mee. Ze spreekt af met haar buren en zorgt ook voor de bewoners die intern wonen.  Waaronder Coby. Dit ontlast de zorgverleners van Coby. Maar ook de huisarts en de dochter van Toosje.

In verbinding zijn met elkaar is een van de belangrijkste behoeften van de mens. Onze samenleving is al zo individualistisch; moeten wij als zorgsector die verbinding niet terugbrengen in het leven van al onze vaders en moeders? Ik zou het iedereen gunnen.